Rzadko pojawia się w mediach. Generalnie niewiele o nim wiadomo, prócz tego, że jest, choć i o tym niektórzy absolwenci nie wiedzą. Rzecznik Praw Absolwenta. Jego głównym zadaniem jest jak najlepsze i szybsze wprowadzenie absolwentów na rynek pracy. Kim jest i jak chce ułatwiać znajdowanie pracy młodym osobom po studiach?
Rzecznik Praw Absolwenta został powołany na mocy ustawy z dnia 25 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym, art. 46d. W myśl tych przepisów Rzecznik Praw Absolwenta powoływany jest przy Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Powołuje go Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego. Rzecznik ma współdziałać z Radą działając na rzecz poprawy dostępności pracy dla absolwentów, zgodnej z kierunkiem nauki. Aby to uczynić, Rzecznik musi analizować sytuację na rynku pracy oraz utrudnienia i bariery, przez które absolwenci nie mogą podjąć pracy w wyuczonym zawodzie lub kierunku. Wnioski z tych analiz przedstawiane są Radzie oraz Ministrowi właściwemu do spraw nauki i szkolnictwa wyższego.
Generalną, naczelną zasadą działania Rzecznika jest takie działanie, które ograniczy lub zniweluje bariery, jakie napotykają absolwenci wchodzący na rynek pracy. Rzecznik po dokonaniu analizy i zaprezentowaniu jej wyników przed upoważnionymi do tego organami, dokonuje także formułowania propozycji rozwiązań systemowych i prawnych, które właśnie niwelowałyby wszelkie przeszkody uniemożliwiające podjęcie zatrudnienia przez absolwentów. Są to zadania dość ambitne i ważne z punktu widzenia poszczególnego absolwenta, który po zakończeniu edukacji ustawia się w kolejce w urzędzie pracy.
W zadania Rzecznika Praw Absolwenta wpisuje się także działalność Akademickich Biur Karier, które funkcjonują przy uczelniach wyższych. Ważnym elementem tego działania jest monitorowanie dalszej kariery absolwentów. Daje to dużą wiedzę na temat działania samych biur oraz tego, jakie są tendencje i kierunki sprzyjające zatrudnieniu oraz jego utrzymaniu. Ważnym elementem jest tutaj wyciąganie wniosków względem utrzymania zatrudnienia. Problemem najczęściej spotykanym są tak zwane umowy śmieciowe, których okres wynosi od 3 do 6 miesięcy. To problem dość złożony.
Rzecznik Praw Absolwenta rozpatruje także sprawy indywidualne, choć należy mieć na uwadze, że jego głównym obszarem zainteresowania oraz działalności są zmiany systemowe. Jest jednak możliwość zgłoszenia skarg lub zapytań do Rzecznika, o ile wpisują się one w następujące obszary – bariery w dostępie do określonych zawodów lub stanowisk, które wynikają z przepisów prawa lub praktyki postępowania określonych podmiotów. To także regulacje utrudniające wchodzenie na rynek pracy. Do najczęściej składanych spraw indywidualnych należy rozstrzyganie w kwestiach spornych, nieuregulowanych na linii absolwent-uczelnia. Może to być na przykład przekroczenie trzydziestodniowego terminu na wydanie dyplomu, odmowa wydania dyplomu w tłumaczeniu na język obcy i tym podobne.